Hệ thống quạt thông gió nhà xưởng và những điều cần biết?
Mục đích của hệ thống quạt thông gió nhà xưởng là để làm gì? Có những biện pháp thông gió, làm giảm nhiệt độ nhà xưởng nào? Tất cả các câu hỏi này sẽ được giải đáp qua bài viết ở dưới đây.
Hệ thống quạt thông gió nhà xưởng là gì?
Hệ thống quạt thông gió nhà xưởng là một tổ hợp các thiết bị quạt công nghiệp được lắp đặt theo thiết kế khoa học nhằm lưu thông, trao đổi không khí giữa bên trong và bên ngoài nhà xưởng. Hệ thống này giúp loại bỏ không khí nóng, ẩm, khí thải, bụi bẩn, mùi hóa chất hoặc các khí độc hại phát sinh trong quá trình sản xuất, đồng thời đưa luồng không khí tươi mát từ bên ngoài vào bên trong. Đây là giải pháp quan trọng và cần thiết trong các nhà máy, xí nghiệp, xưởng cơ khí, xưởng chế biến thực phẩm, kho hàng, khu công nghiệp,… nhằm đảm bảo môi trường làm việc thông thoáng, an toàn và đạt chuẩn quy định vệ sinh công nghiệp.
Thành phần của hệ thống quạt thông gió nhà xưởng
Hệ thống quạt thông gió nhà xưởng là một tổ hợp gồm nhiều thiết bị hoạt động đồng bộ nhằm mục tiêu lưu thông, trao đổi và điều hòa không khí trong không gian sản xuất. Để đảm bảo hiệu quả tối đa, hệ thống này cần được thiết kế khoa học với đầy đủ các thành phần sau:
Quạt thông gió công nghiệp (trái tim của hệ thống)
Đây là thiết bị chính có nhiệm vụ hút không khí nóng, khí độc, mùi hôi và bụi bẩn ra khỏi xưởng, đồng thời đưa không khí sạch từ bên ngoài vào. Tùy vào quy mô và yêu cầu của nhà xưởng, có thể sử dụng các loại quạt như:
Quạt thông gió hướng trục: Lưu lượng gió lớn, thường dùng để lắp ở tường hoặc đầu đường ống dẫn gió.
Quạt thông gió ly tâm: Có khả năng tạo áp suất cao, thích hợp với hệ thống có ống dẫn gió phức tạp hoặc cần hút khí độc, khí nóng từ các vị trí sâu bên trong xưởng.
Quạt hút mái nhà xưởng: Được lắp trên mái tôn, giúp hút khí nóng bốc lên phía trần xưởng một cách hiệu quả.
Quạt cấp khí tươi: Đảm nhận nhiệm vụ đưa không khí bên ngoài vào trong nhà xưởng.
Tấm chắn che mưa / Cửa chớp thông gió (louver)
Lắp ở các vị trí cửa lấy gió hoặc thoát gió nhằm tránh nước mưa, côn trùng, bụi bẩn lọt vào hệ thống. Tấm chắn còn giúp điều tiết lượng gió vào ra và bảo vệ quạt tránh hư hại do thời tiết.
Hệ thống ống dẫn gió (nếu có)
Là các đường ống kim loại (thường làm bằng tôn mạ kẽm hoặc inox) hoặc ống vải mềm dẫn luồng gió từ quạt đến các vị trí mong muốn trong nhà xưởng. Trong hệ thống thông gió phức tạp, đường ống có thể chia nhánh, có cửa gió phân phối và cánh điều chỉnh lưu lượng.
Cửa gió phân phối
Gắn ở các điểm cuối của ống gió để phân phối không khí sạch vào từng khu vực cụ thể. Một số loại cửa gió có thể điều chỉnh hướng gió, giúp tối ưu luồng lưu thông không khí.
Bộ điều khiển trung tâm / Tủ điện điều khiển
Có nhiệm vụ điều chỉnh tốc độ quạt, hẹn giờ hoạt động, điều phối luồng gió theo từng khu vực trong nhà xưởng. Bộ điều khiển hiện đại có thể tích hợp cảm biến nhiệt độ, cảm biến khí độc, hệ thống cảnh báo và tự động hóa toàn bộ quá trình vận hành quạt.
Cảm biến hỗ trợ (tùy chọn)
Cảm biến nhiệt độ và độ ẩm: Tự động kích hoạt quạt khi môi trường đạt đến ngưỡng nguy hiểm.
Cảm biến khí độc / CO₂: Cảnh báo và kích hoạt quạt khi phát hiện khí độc vượt mức cho phép.
Cảm biến áp suất: Đảm bảo áp suất không khí trong nhà xưởng luôn cân bằng và ổn định.
Bộ giảm âm (nếu cần thiết)
Lắp tại các vị trí ống dẫn gió hoặc quạt có độ ồn lớn, giúp giảm thiểu tiếng ồn ảnh hưởng đến môi trường làm việc.
Lưới bảo vệ / tấm lọc bụi (tuỳ chọn)
Ngăn bụi thô hoặc vật thể lớn lọt vào trong quạt gây hỏng hóc. Tấm lọc bụi còn giúp không khí đưa vào nhà xưởng sạch hơn.
Những ưu điểm vượt trội của hệ thống quạt thông gió nhà xưởng
Hệ thống quạt thông gió nhà xưởng là giải pháp không thể thiếu trong các môi trường sản xuất công nghiệp hiện đại. Với thiết kế khoa học, hoạt động hiệu quả và khả năng thích ứng linh hoạt, hệ thống này mang đến hàng loạt ưu điểm vượt trội, giúp cải thiện điều kiện làm việc, tối ưu chi phí vận hành và bảo vệ sức khỏe người lao động cũng như máy móc thiết bị. Dưới đây là những lợi ích nổi bật:
Hệ thống quạt thông gió giúp không khí bên trong nhà xưởng luôn được trao đổi đều đặn với không khí bên ngoài. Nhờ vậy, lượng oxy trong không khí luôn đảm bảo, khí CO₂ và các khí thải, bụi bẩn được loại bỏ hiệu quả. Điều này mang lại một môi trường làm việc trong lành, tránh tình trạng ngột ngạt, bí bách, đặc biệt trong các nhà xưởng đông người hoặc sản xuất liên tục.
Trong quá trình vận hành máy móc và hoạt động sản xuất, nhiệt lượng sinh ra rất lớn, làm tăng nhiệt độ nhà xưởng. Hệ thống quạt thông gió giúp hút khí nóng ra ngoài và đưa luồng không khí mát vào bên trong, hỗ trợ giảm nhiệt độ môi trường một cách tự nhiên. Đây là giải pháp làm mát tiết kiệm chi phí hơn nhiều so với việc sử dụng điều hòa, nhất là với những xưởng lớn, không gian mở.
Trong các ngành như cơ khí, hàn cắt, in ấn, sơn, hóa chất, chế biến thực phẩm,… khí thải, mùi hóa chất và bụi công nghiệp thường xuyên phát sinh. Hệ thống thông gió sẽ nhanh chóng hút toàn bộ những yếu tố gây hại này ra khỏi không gian làm việc, từ đó giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh nghề nghiệp cho công nhân, bảo vệ đường hô hấp và nâng cao hiệu suất lao động.
Một nhà xưởng ẩm thấp sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm mốc phát triển và gây hại đến cả sức khỏe con người lẫn tuổi thọ thiết bị. Hệ thống quạt thông gió giúp điều hòa độ ẩm ổn định, tránh hiện tượng ngưng tụ hơi nước trên bề mặt máy móc, từ đó bảo vệ các thiết bị điện, linh kiện và nguyên vật liệu khỏi tình trạng gỉ sét, chập cháy hoặc hỏng hóc.
Khi được thiết kế đúng kỹ thuật với hệ thống giảm âm và quạt có độ ồn thấp, hệ thống quạt thông gió không chỉ làm mát hiệu quả mà còn giữ được không gian làm việc yên tĩnh hơn so với nhiều loại quạt dân dụng công suất lớn. Điều này rất quan trọng trong các khu vực sản xuất yêu cầu sự tập trung cao hoặc hoạt động liên tục.
Hệ thống thông gió nhà xưởng có thể lắp đặt linh hoạt ở mái, tường, hoặc âm trần tùy theo kết cấu từng nhà máy. Các bộ phận như quạt gió, ống dẫn, tấm louver, bộ điều khiển,… đều có thể thay thế, bảo dưỡng dễ dàng. Quá trình vận hành ít hỏng hóc, tiết kiệm chi phí bảo trì và giảm thời gian dừng máy.
Khi môi trường làm việc thông thoáng, không khí sạch và ổn định nhiệt độ, các loại máy móc công nghiệp sẽ hoạt động ổn định, giảm hiện tượng quá nhiệt, chập cháy hoặc dừng đột ngột. Điều này không chỉ giúp kéo dài tuổi thọ máy móc mà còn giảm thiểu gián đoạn trong sản xuất, tiết kiệm đáng kể chi phí sửa chữa và bảo trì.
Một không gian nhà xưởng thoáng mát, sạch sẽ, không khí trong lành và được trang bị hệ thống quạt thông gió hiện đại sẽ tạo thiện cảm với khách hàng, đối tác và cả người lao động. Đây là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp, đạt tiêu chuẩn an toàn và môi trường trong sản xuất.
Các hệ thống quạt thông gió nhà xưởng phổ biến hiện nay
Trong bối cảnh sản xuất công nghiệp ngày càng phát triển, nhu cầu đảm bảo môi trường làm việc thông thoáng, sạch sẽ, an toàn và đạt tiêu chuẩn vệ sinh lao động trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Hệ thống quạt thông gió nhà xưởng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm, loại bỏ khí thải, bụi bẩn và mùi hóa chất, góp phần nâng cao hiệu suất sản xuất và bảo vệ sức khỏe công nhân. Dưới đây là các hệ thống quạt thông gió nhà xưởng phổ biến nhất hiện nay, kèm theo đặc điểm kỹ thuật và ứng dụng thực tế:
Hệ thống quạt thông gió gắn tường (quạt hút gió âm tường)
Đặc điểm
Lắp đặt trực tiếp trên tường nhà xưởng.
Gồm các loại quạt hút gió gắn tường công nghiệp công suất lớn, thường tích hợp lưới chắn côn trùng và tấm che mưa.
Có thể kết hợp với tấm làm mát (cooling pad) để tăng hiệu quả làm mát tự nhiên.
Ưu điểm
Tiết kiệm diện tích, không ảnh hưởng đến không gian bên trong xưởng.
Dễ lắp đặt, bảo trì đơn giản.
Chi phí đầu tư thấp.
Ứng dụng
Nhà xưởng vừa và nhỏ, khu vực sản xuất không có quá nhiều bụi hoặc khí độc.
Các phân xưởng chế biến gỗ, dệt may, thực phẩm, kho hàng, gara ô tô, nhà máy gia công cơ khí,…
Hệ thống quạt thông gió áp mái (quạt hút gió nóc nhà)
Đặc điểm
Gồm quạt thông gió lắp trên mái nhà, hoạt động theo nguyên lý đối lưu không khí nóng lên trên và được hút ra ngoài.
Có cả loại hoạt động bằng điện hoặc tự quay theo hướng gió (quạt turbine thông gió).
Ưu điểm
Hút khí nóng hiệu quả, giảm nhiệt độ bên trong nhà xưởng từ 5–10 độ C.
Giảm hiện tượng tích nhiệt ở trần nhà.
Lắp đặt gọn gàng, thẩm mỹ cao.
Ứng dụng
Nhà xưởng sản xuất có diện tích lớn, mái cao như xưởng cơ khí, dệt nhuộm, ngành điện tử, kho chứa hàng.
Phù hợp với khí hậu nhiệt đới nóng ẩm như Việt Nam.
Hệ thống quạt hút ly tâm kết hợp ống gió (hệ thống ống dẫn khí)
Đặc điểm
Sử dụng quạt hút ly tâm công suất lớn kết nối với hệ thống ống gió chạy dọc theo trần hoặc vách nhà xưởng.
Có thể thiết kế hệ thống thu – xả khí cục bộ tại từng khu vực sản xuất.
Ưu điểm
Hút được bụi mịn, hơi hóa chất, khí độc, mùi hôi một cách chính xác và nhanh chóng.
Phù hợp với yêu cầu xử lý khí thải cao cấp.
Có thể tích hợp hệ thống lọc khí hoặc tháp hấp thụ khí độc.
Ứng dụng
Xưởng hóa chất, hàn, in ấn, nhà máy xử lý kim loại, ngành sơn, sản xuất điện tử.
Các khu vực cần hút khí độc, bụi kim loại hoặc hơi hóa chất tập trung.
Hệ thống quạt thông gió kết hợp tấm làm mát Cooling Pad
Đặc điểm
Gồm các quạt hút công nghiệp gắn tường kết hợp với dãy tấm làm mát ở phía đối diện hoặc các ô thoáng.
Không khí được hút vào đi qua tấm Cooling Pad chứa nước mát làm giảm nhiệt độ trước khi vào xưởng.
Ưu điểm
Hiệu quả làm mát cao, có thể giảm nhiệt độ từ 8–12°C.
Không gây ẩm ướt không gian như hệ thống phun sương.
Hoạt động ổn định, chi phí vận hành thấp hơn điều hòa.
Ứng dụng
Nhà máy may mặc, chăn nuôi, sản xuất nhựa, chế biến thực phẩm, xưởng in ấn – bao bì.
Các khu vực đông người, nơi cần môi trường mát mẻ, thoáng khí.
Hệ thống quạt thông gió di động (quạt hút/đẩy lưu động)
Đặc điểm
Quạt công nghiệp gắn bánh xe hoặc tay cầm, dễ dàng di chuyển đến các vị trí khác nhau.
Có thể là quạt hướng trục hoặc quạt ly tâm nhỏ gọn.
Ưu điểm
Linh hoạt sử dụng tại các điểm phát sinh khí nóng, bụi, khí độc tạm thời.
Không cần lắp đặt cố định.
Thích hợp cho các khu vực sản xuất theo đợt hoặc sự kiện ngắn hạn.
Ứng dụng
Khu sản xuất cơ khí, khu sơn – hàn, công trình xây dựng, nhà xưởng vừa thi công vừa sản xuất.
Hệ thống thông gió âm trần hoặc giấu trần
Đặc điểm
Thiết kế lắp ẩn trong trần, kết hợp với ống gió mềm hoặc ống dẫn khí âm tường.
Quạt thường là loại ly tâm công suất vừa đến lớn.
Ưu điểm
Tăng tính thẩm mỹ, phù hợp nhà xưởng có yêu cầu về không gian sạch sẽ, hiện đại.
Có thể kết hợp lọc bụi mịn, lọc mùi.
Ứng dụng
Xưởng sản xuất dược phẩm, điện tử, thực phẩm cao cấp, phòng sạch.
Lựa chọn hệ thống quạt thông gió nhà xưởng cần phải lưu ý những gì?
Việc lựa chọn hệ thống quạt thông gió nhà xưởng là yếu tố then chốt ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả làm mát, thông thoáng và đảm bảo an toàn trong sản xuất. Một hệ thống thông gió phù hợp không chỉ giúp kiểm soát nhiệt độ, loại bỏ bụi bẩn và khí độc mà còn nâng cao năng suất lao động, bảo vệ sức khỏe cho công nhân. Dưới đây là những yếu tố quan trọng cần lưu ý khi lựa chọn hệ thống quạt thông gió cho nhà xưởng:
Trước tiên, cần xác định rõ diện tích và chiều cao nhà xưởng để tính toán lưu lượng gió cần thiết. Những nhà xưởng lớn hoặc có trần cao sẽ cần hệ thống quạt công suất lớn hơn hoặc kết hợp nhiều loại quạt. Ngoài ra, hướng nhà, vật liệu mái và vách cũng ảnh hưởng đến khả năng tản nhiệt và hút gió tự nhiên.
Tùy thuộc vào đặc thù hoạt động sản xuất như có sinh nhiệt nhiều, phát sinh bụi mịn, khí độc hay hơi hóa chất… mà chọn loại quạt và hệ thống phù hợp. Ví dụ, nhà máy cơ khí – hàn xì nên dùng hệ thống quạt ly tâm có khả năng hút khí độc và bụi tốt. Trong khi đó, nhà xưởng dệt may hoặc lắp ráp điện tử thường ưu tiên hệ thống quạt hướng trục kết hợp tấm làm mát để tạo môi trường mát mẻ, không khô hanh.
Lưu lượng gió (đơn vị m³/h) là yếu tố quan trọng thể hiện khả năng làm mát và trao đổi không khí. Cần tính toán lượng không khí cần thay đổi mỗi giờ dựa trên thể tích không gian và số lượng công nhân làm việc. Lựa chọn quạt có lưu lượng quá thấp sẽ không đáp ứng nhu cầu, trong khi chọn quạt quá lớn sẽ gây lãng phí điện năng.
Có nhiều loại quạt thông gió công nghiệp như quạt gắn tường, quạt mái, quạt ly tâm, quạt di động hoặc hệ thống kết hợp ống gió. Tùy theo không gian, nhu cầu và đặc thù vận hành mà lựa chọn kiểu phù hợp. Nhà xưởng nhỏ có thể lắp quạt gắn tường, còn nhà máy lớn có thể cần hệ thống quạt hút mái hoặc kết hợp cả ống gió hút bụi cục bộ.
Tiếng ồn cũng là yếu tố ảnh hưởng đến môi trường làm việc. Cần lựa chọn các loại quạt chất lượng cao, vận hành êm ái, độ rung thấp, tránh ảnh hưởng đến tâm lý và sức khỏe người lao động. Bên cạnh đó, quạt cần có độ bền cao, chống gỉ sét, chịu được môi trường khắc nghiệt như nhiệt độ cao hoặc bụi nhiều.
Tiêu thụ điện là chi phí vận hành đáng kể trong các nhà xưởng. Lựa chọn hệ thống quạt thông gió có công nghệ tiết kiệm điện, động cơ bền bỉ, hoạt động hiệu suất cao sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí lâu dài.
Một hệ thống thông gió hiệu quả cần được bảo trì định kỳ. Do đó, việc chọn các dòng quạt dễ tháo lắp, phụ kiện sẵn có, linh kiện phổ biến trên thị trường sẽ giúp quá trình bảo dưỡng và sửa chữa diễn ra nhanh chóng, không làm gián đoạn sản xuất.
Chỉ nên lựa chọn đơn vị cung cấp có kinh nghiệm, sản phẩm chính hãng, hỗ trợ kỹ thuật trước và sau khi lắp đặt. Một nhà cung cấp uy tín sẽ tư vấn đúng nhu cầu, đảm bảo lắp đặt đúng kỹ thuật, mang lại hiệu quả vận hành tối ưu và an tâm về dịch vụ bảo hành – bảo trì sau này.
Việc lựa chọn hệ thống quạt thông gió nhà xưởng là một quá trình cần sự khảo sát kỹ lưỡng và tính toán khoa học. Doanh nghiệp cần cân nhắc nhiều yếu tố như diện tích, ngành nghề, lưu lượng gió, chi phí đầu tư và vận hành để đưa ra phương án tối ưu. Hợp tác với các đơn vị cung cấp uy tín như Tổng kho Quạt Công Nghiệp Nam Vũ sẽ giúp bạn sở hữu giải pháp thông gió hiệu quả, bền vững và tiết kiệm chi phí trong dài hạn.
Tham khảo: https://tongkhoquatcongnghiep.vn/tac-dung-quat-thong-gio-gan-tuong-cong-nghiep
Chuyên mục: Tin tức