Cách vệ sinh quạt hút mùi tại nhà đúng cách?

Máy hút mùi sau 1 thời gian hoạt động sẽ hay bị bám nhiều dầu mỡ, bụi bẩn, làm giảm khả năng khử mùi và gây ra tiếng ồn khó chịu. Sau đây quạt công nghiệp Nam Vũ sẽ hướng dẫn các bạn một số mẹo hay giúp vệ sinh quạt hút mùi vô cùng đơn giản mà hiệu quả!

Vì sao cần phải vệ sinh quạt hút mùi thường xuyên?

Quạt hút mùi, đặc biệt là loại sử dụng trong bếp công nghiệp, nhà xưởng, quán ăn, khu chế biến thực phẩm hay phòng kín, đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc loại bỏ mùi hôi, khói, hơi dầu mỡ và các khí độc hại phát sinh trong quá trình sinh hoạt và sản xuất. Tuy nhiên, qua thời gian sử dụng, thiết bị này thường bị bám bụi bẩn, dầu mỡ, rác thải nhỏ hoặc thậm chí côn trùng chết bên trong, làm giảm hiệu suất hoạt động nghiêm trọng. Chính vì vậy, việc vệ sinh quạt hút mùi định kỳ và đúng cách là một việc làm bắt buộc nếu muốn hệ thống thông gió hoạt động hiệu quả, bền lâu và an toàn. Dưới đây là những lý do chi tiết giải thích vì sao bạn cần thực hiện việc này thường xuyên.

Giúp quạt hoạt động hiệu quả và ổn định hơn

Quạt hút mùi sau thời gian sử dụng sẽ bị bám rất nhiều bụi bẩn, dầu mỡ và các tạp chất khác. Các chất này sẽ dính lên cánh quạt, lưới lọc, đường ống thoát khí và motor, khiến cho:

Lưu lượng gió bị suy giảm

Quạt quay chậm, yếu, không hút được mùi hiệu quả

Quá trình thoát khí ra ngoài bị cản trở, dẫn đến tích tụ khí nóng và mùi trong không gian

Việc vệ sinh quạt định kỳ giúp loại bỏ lớp bụi bẩn, làm sạch cánh quạt và động cơ, giúp quạt chạy nhẹ hơn, ổn định hơn và đạt đúng công suất thiết kế.

Kéo dài tuổi thọ và giảm nguy cơ hư hỏng thiết bị

Khi bụi bẩn tích tụ quá nhiều, động cơ quạt phải hoạt động với công suất lớn hơn để đẩy không khí ra ngoài, từ đó:

Dễ gây quá tải, nóng máy, mòn vòng bi hoặc cháy mô tơ

Các bộ phận cơ học như trục quay, bạc đạn dễ bị kẹt do bụi hoặc dầu khô bám vào

Gây nên hiện tượng rung lắc, lệch trục khi vận hành

Vệ sinh thường xuyên chính là cách bảo vệ thiết bị khỏi sự hao mòn và xuống cấp, từ đó kéo dài tuổi thọ cho quạt hút mùi và tiết kiệm chi phí sửa chữa, thay thế về lâu dài.

Tiết kiệm điện năng và chi phí vận hành

Quạt bám bẩn hoạt động kém hiệu quả, tiêu tốn nhiều điện năng hơn để đạt được lưu lượng gió cần thiết. Việc này không chỉ làm tăng tiền điện hàng tháng, mà còn khiến thiết bị dễ quá tải, nóng lên nhanh chóng, gây ra rủi ro chập điện hoặc cháy mô tơ.

Khi quạt được vệ sinh định kỳ, động cơ không bị cản trở, quay nhẹ nhàng hơn, từ đó giảm điện năng tiêu thụ và tăng hiệu suất hoạt động.

Bảo vệ chất lượng không khí và sức khỏe người sử dụng

Một chiếc quạt hút mùi bẩn không những hoạt động kém mà còn trở thành ổ vi khuẩn, nấm mốc, mầm bệnh tiềm ẩn. Các chất bẩn tích tụ lâu ngày sẽ phân hủy, tạo ra mùi hôi khó chịu và phát tán lại vào không khí, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, nhất là ở:

Nhà bếp quán ăn, bếp gia đình: Hơi dầu mỡ và khí độc có thể quay ngược trở lại, gây khó thở, dị ứng, cay mắt.

Nhà xưởng, khu sản xuất: Mùi hóa chất, bụi mịn, khí độc tích tụ lâu ngày làm giảm chất lượng không khí, ảnh hưởng đến hệ hô hấp của công nhân.

Vì thế, vệ sinh quạt định kỳ là biện pháp bảo vệ sức khỏe thiết thực, nhất là trong môi trường làm việc khép kín.

Hạn chế nguy cơ cháy nổ trong không gian sử dụng

Trong nhà bếp hoặc nhà xưởng, dầu mỡ tích tụ trên quạt và hệ thống ống dẫn khí là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra cháy nổ. Các mảng mỡ khô kết hợp với tia lửa từ bếp hoặc chập điện sẽ làm bùng phát ngọn lửa rất nhanh.

Việc vệ sinh quạt hút mùi thường xuyên sẽ giúp:

Loại bỏ dầu mỡ bám dính có nguy cơ bén lửa

Kiểm tra định kỳ các kết nối điện, giảm nguy cơ chập cháy

Phát hiện sớm hư hỏng ở mô tơ, dây điện, công tắc

Từ đó giúp đảm bảo an toàn cháy nổ tuyệt đối, nhất là trong môi trường có nhiệt độ cao hoặc dễ bắt lửa.

Duy trì tính thẩm mỹ và chuyên nghiệp cho không gian

Đối với các nhà hàng, quán ăn hoặc khu bếp công nghiệp, quạt hút mùi nếu bị bám bẩn lâu ngày sẽ:

Nhìn mất vệ sinh, tạo ấn tượng xấu với khách hàng

Gây ám mùi khó chịu cho không gian

Làm cho toàn bộ hệ thống thông gió trở nên cũ kỹ, kém chuyên nghiệp

Vệ sinh quạt thường xuyên giúp giữ cho khu vực sạch sẽ, sáng bóng, tăng giá trị thẩm mỹ và sự chuyên nghiệp trong mắt đối tác hoặc khách hàng.

Cách vệ sinh quạt hút mùi tại nhà đúng cách?

Quạt hút mùi là thiết bị quan trọng giúp lọc bỏ mùi hôi, dầu mỡ, khói bụi và khí độc trong quá trình nấu nướng hoặc sản xuất. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng, thiết bị này dễ bị bám bụi, dầu mỡ và rác thải nhỏ, ảnh hưởng đến hiệu suất hoạt động và có thể gây ra mùi khó chịu hoặc hư hỏng nếu không được vệ sinh định kỳ. Việc tự vệ sinh quạt hút mùi tại nhà không quá phức tạp nếu thực hiện đúng cách. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết từng bước giúp bạn làm sạch quạt hút mùi hiệu quả, an toàn và tiết kiệm.

Trước tiên cần chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ như: tuốc-nơ-vít, kìm để tháo lắp; găng tay cao su và khẩu trang để đảm bảo an toàn; khăn sạch hoặc giẻ mềm; chổi quét nhỏ hoặc bàn chải đánh răng cũ; dung dịch tẩy rửa chuyên dụng hoặc các hỗn hợp tự nhiên như nước cốt chanh, baking soda và giấm trắng; thau, xô nước ấm; máy sấy hoặc khăn khô mềm để lau khô. Việc chuẩn bị đầy đủ sẽ giúp bạn thao tác thuận tiện hơn trong suốt quá trình vệ sinh.

Bước đầu tiên không thể thiếu là ngắt nguồn điện hoàn toàn trước khi vệ sinh để đảm bảo an toàn tuyệt đối. Hãy rút phích cắm hoặc ngắt cầu dao điện cấp cho quạt hút mùi để tránh nguy cơ giật điện hoặc quạt vô tình hoạt động trong lúc đang thao tác.

Sau đó, bạn tiến hành tháo các bộ phận của quạt hút mùi. Tùy vào từng loại quạt khác nhau (âm tường, gắn trần, gắn bếp…), bạn cần tháo phần mặt nạ hoặc vỏ ngoài để lộ các bộ phận bên trong. Tiếp theo là tháo lưới lọc – nơi tích tụ nhiều dầu mỡ nhất, cánh quạt, và nếu có thể, nên kiểm tra và tháo luôn cả ống dẫn khí hoặc hộp chứa dầu để vệ sinh toàn diện. Để tránh quên vị trí lắp, bạn nên chụp ảnh lại từng bước trong quá trình tháo ra.

Khi đã tháo xong, bạn ngâm lưới lọc và cánh quạt trong nước ấm pha dung dịch tẩy rửa khoảng 15 đến 30 phút. Sau đó dùng bàn chải mềm để chà sạch các lớp dầu mỡ bám cứng. Nếu bạn muốn dùng nguyên liệu tự nhiên, có thể rắc baking soda lên bề mặt cần làm sạch, sau đó xịt giấm trắng lên, để khoảng 10 phút rồi chà lại bằng bàn chải. Cách này giúp loại bỏ dầu mỡ cực kỳ hiệu quả mà lại an toàn. Đối với lưới lọc làm bằng nhôm hoặc inox, không nên dùng vật nhọn hoặc chất tẩy rửa quá mạnh vì có thể làm hỏng cấu trúc hoặc gây trầy xước.

Trong khi chờ các bộ phận kia ngâm, bạn dùng khăn mềm thấm nước ấm (vắt khô) để lau thân quạt và phần motor. Tuyệt đối không để nước rơi vào bên trong động cơ điện. Nếu có bụi bẩn bám lâu ngày, có thể dùng chổi nhỏ hoặc máy hút bụi mini để làm sạch các khe hẹp, cánh tản nhiệt hoặc ổ trục.

Sau khi làm sạch, hãy để khô hoàn toàn các bộ phận vừa vệ sinh. Bạn có thể hong gió tự nhiên hoặc dùng máy sấy nhẹ để đảm bảo không còn hơi ẩm. Đây là bước quan trọng để ngăn chặn tình trạng rò rỉ điện hoặc chập cháy khi sử dụng lại.

Khi các bộ phận đã khô hoàn toàn, tiến hành lắp lại theo đúng thứ tự ban đầu. Siết chắc ốc vít và đảm bảo lưới lọc, cánh quạt, mặt nạ đều được cố định đúng vị trí. Cuối cùng, cắm điện và kiểm tra hoạt động của quạt. Quạt phải quay nhẹ nhàng, êm ái, không phát ra tiếng động bất thường và hút mùi mạnh. Nếu thấy quạt chạy chậm hoặc rung lắc, nên kiểm tra lại phần cánh quạt có lắp lệch không hoặc trục quay có bị kẹt gì không.

Tùy theo tần suất sử dụng mà bạn nên lên lịch vệ sinh định kỳ phù hợp. Với quạt hút mùi trong bếp gia đình, nên làm sạch mỗi 1 đến 2 tháng. Với nhà hàng hoặc quán ăn, nên vệ sinh mỗi 2 đến 4 tuần. Với hệ thống quạt công nghiệp tại nhà xưởng hoặc khu chế biến, cần vệ sinh định kỳ mỗi 1 đến 3 tháng hoặc theo lịch bảo trì kỹ thuật.

Nên vệ sinh quạt hút mùi tại nhà bao nhiêu một lần

Việc vệ sinh quạt hút mùi định kỳ là yếu tố then chốt để đảm bảo thiết bị hoạt động hiệu quả, bền bỉ và an toàn trong suốt quá trình sử dụng. Quạt hút mùi sau một thời gian vận hành sẽ tích tụ bụi bẩn, dầu mỡ, mùi thức ăn hoặc khí độc hại trong môi trường sản xuất. Nếu không được làm sạch kịp thời, không chỉ làm giảm công suất hút, tiêu tốn nhiều điện năng hơn, mà còn gây ra các vấn đề như mùi hôi ngược trở lại, cháy motor hoặc hư hỏng thiết bị. Vậy câu hỏi đặt ra là: nên vệ sinh quạt hút mùi bao lâu một lần để đảm bảo hiệu quả tối ưu? Câu trả lời phụ thuộc vào tần suất sử dụng và môi trường lắp đặt.

Đối với quạt hút mùi dùng trong gia đình (bếp ăn nhà ở)

Trong các gia đình, quạt hút mùi thường được lắp tại khu vực bếp – nơi thường xuyên phát sinh khói, mùi, hơi nước, dầu mỡ từ quá trình nấu nướng. Dầu mỡ trong khói bếp bám dày lên lưới lọc, cánh quạt và thành quạt khiến quạt hoạt động yếu đi nếu không vệ sinh định kỳ.

Tần suất vệ sinh khuyến nghị:

Nếu nấu ăn hàng ngày (2–3 bữa): nên vệ sinh 1 tháng/lần.

Nếu nấu ăn ít (1–2 bữa/ngày hoặc vài ngày mới nấu): có thể vệ sinh mỗi 2–3 tháng/lần.

Tuy nhiên, phần lưới lọc nên được tháo ra ngâm rửa ít nhất mỗi tháng một lần vì đây là nơi tích tụ dầu mỡ nặng nhất. Việc lau bụi nhẹ ở bên ngoài vỏ quạt cũng nên thực hiện mỗi tuần.

Đối với quạt hút mùi tại nhà hàng, quán ăn

Quạt hút mùi tại các nhà hàng, quán ăn thường hoạt động liên tục với cường độ cao, hút một lượng lớn khói, dầu mỡ và mùi nồng. Nếu không vệ sinh thường xuyên, thiết bị sẽ nhanh chóng bị tắc nghẽn, giảm khả năng hút, tạo mùi khó chịu và có nguy cơ chập cháy do dầu mỡ tích tụ trong động cơ.

Tần suất vệ sinh khuyến nghị:

2 tuần/lần đối với quạt hút mùi cường độ trung bình

1 tuần/lần đối với quạt hút mùi hoạt động liên tục, công suất lớn

Đặc biệt, các hệ thống quạt gắn liền với ống dẫn khói hoặc hộp chứa dầu nên được kiểm tra vệ sinh định kỳ hàng tháng để tránh nguy cơ cháy nổ và nghẹt đường dẫn.

Đối với quạt hút mùi công nghiệp tại nhà xưởng, nhà máy

Trong môi trường sản xuất như nhà máy cơ khí, xưởng chế biến thực phẩm, xưởng gỗ, khu công nghiệp…, quạt hút mùi công nghiệp phải xử lý lượng lớn khí thải, bụi mịn, mùi hóa chất hoặc hơi dung môi độc hại. Những tạp chất này dễ bám vào cánh quạt, lưới lọc và thậm chí len vào động cơ, làm tăng nguy cơ hỏng hóc và mất an toàn.

Tần suất vệ sinh khuyến nghị:

1–2 tháng/lần đối với nhà xưởng sản xuất có lượng bụi và mùi trung bình

2–4 tuần/lần đối với nhà máy có môi trường khắc nghiệt, nhiều bụi và hóa chất

Với các hệ thống quạt hút mùi gắn tường, quạt gắn ống dẫn dài, nên kiểm tra toàn bộ đường ống và động cơ định kỳ, đồng thời bảo trì kỹ thuật ít nhất mỗi 3–6 tháng/lần.

Dấu hiệu nhận biết nên vệ sinh quạt hút mùi ngay lập tức

Ngoài việc làm theo lịch định kỳ, bạn cần chú ý các dấu hiệu sau để vệ sinh quạt hút mùi sớm hơn:

• Quạt hút yếu hoặc không còn cảm nhận được lực hút mùi như ban đầu
• Xuất hiện mùi hôi trong bếp/xưởng dù quạt vẫn đang chạy
• Quạt phát ra tiếng ồn lớn, rung lắc khi hoạt động
• Cánh quạt, lưới lọc bị bám nhiều dầu mỡ, bụi đen nhìn thấy rõ
• Quạt bị nóng lên bất thường sau một thời gian ngắn hoạt động

Khi gặp những dấu hiệu trên, nên vệ sinh hoặc kiểm tra kỹ thuật ngay để tránh sự cố nghiêm trọng.

Những lưu ý khi vệ sinh quạt hút mùi tại nhà

Việc vệ sinh quạt hút mùi định kỳ là rất cần thiết để đảm bảo thiết bị hoạt động tốt, tiết kiệm điện năng, không gây mùi khó chịu và kéo dài tuổi thọ. Tuy nhiên, trong quá trình làm sạch, nếu không tuân thủ đúng kỹ thuật hoặc thực hiện sơ sài, người dùng có thể gây hỏng hóc cho quạt hoặc thậm chí gây mất an toàn. Để đảm bảo hiệu quả và an toàn khi vệ sinh quạt hút mùi tại nhà, bạn cần nắm rõ những lưu ý sau đây:

Đây là yếu tố quan trọng nhất giúp đảm bảo an toàn tuyệt đối trong quá trình làm sạch. Trước khi bắt đầu, bạn cần ngắt hoàn toàn nguồn điện cung cấp cho quạt hút mùi, bằng cách rút phích cắm hoặc tắt cầu dao điện. Điều này giúp tránh nguy cơ bị điện giật hoặc quạt bất ngờ hoạt động khi bạn đang thao tác.

Nên sử dụng găng tay cao su, khẩu trang và có thể là kính chắn bụi để bảo vệ da tay và hô hấp khỏi dầu mỡ, hóa chất tẩy rửa hoặc bụi bẩn lâu ngày. Ngoài ra, nên mặc quần áo cũ hoặc áo bảo hộ để tránh bị dính bẩn.

Mỗi loại quạt hút mùi (quạt bếp treo tường, quạt gắn trần, quạt công nghiệp…) có cấu tạo khác nhau. Trước khi tháo, nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng hoặc chụp lại các bước tháo lắp để tránh lắp sai sau khi vệ sinh xong. Không nên tháo các bộ phận động cơ hoặc mạch điện nếu bạn không có chuyên môn kỹ thuật.

Bạn có thể sử dụng dung dịch tẩy rửa chuyên dụng cho nhà bếp hoặc tự pha dung dịch tự nhiên an toàn như hỗn hợp giấm trắng + baking soda + nước ấm để làm sạch dầu mỡ. Tránh dùng hóa chất mạnh như xăng, dầu thông, axit vì có thể ăn mòn kim loại, gây mục linh kiện hoặc để lại mùi khó chịu.

Đây là lưu ý đặc biệt quan trọng. Trong khi vệ sinh, tuyệt đối không để nước hoặc hóa chất lọt vào phần motor quạt. Nếu nước ngấm vào động cơ, quạt có thể bị chập mạch, cháy nổ hoặc ngừng hoạt động. Bạn chỉ nên lau phần vỏ ngoài motor bằng khăn ẩm (vắt khô) và lau lại bằng khăn khô ngay sau đó.

Sau khi vệ sinh xong, tất cả các bộ phận cần được để khô hoàn toàn, không còn đọng nước. Bạn có thể phơi ở nơi thoáng gió hoặc dùng máy sấy nhẹ để hong khô. Tuyệt đối không lắp lại khi còn ẩm, vì điều này có thể gây chập cháy khi cắm điện lại.

Khi lắp lại sau vệ sinh, bạn cần kiểm tra các khớp nối, ốc vít và vị trí lắp cánh quạt, lưới lọc phải đúng thứ tự, chắc chắn, không bị lệch. Sau khi cắm điện lại, nên cho quạt chạy thử để kiểm tra độ ổn định, tiếng ồn và khả năng hút mùi.

Dù một số vết bẩn bám dày có thể cứng đầu, bạn cũng không nên dùng dao hoặc vật nhọn để cạo vì dễ làm xước, thủng lưới lọc hoặc làm biến dạng cánh quạt. Hãy kiên nhẫn ngâm trong nước ấm và chà nhẹ nhiều lần.

Việc vệ sinh quạt hút mùi tại nhà không chỉ là một thao tác bảo trì đơn giản mà còn là yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động, tuổi thọ và độ an toàn của thiết bị. Khi thực hiện vệ sinh, người dùng cần tuân thủ đúng quy trình và lưu ý các điểm an toàn kỹ thuật như đã nêu ở trên. Nếu không tự tin, nên nhờ thợ kỹ thuật chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho thiết bị và bản thân. Nếu còn thắc mắc thì hãy liên hệ với tổng kho quạt công nghiệp Nam Vũ để được tư vấn cụ thể nhé

Tham khảo: https://tongkhoquatcongnghiep.vn/huong-dan-lap-dat-quat-tran-cong-nghiep